شاخص تیوبی (TIOBE) یکی از معتبرترین شاخصها برای سنجش محبوبیت زبانهای برنامهنویسی است که هر ماه بهروز میشود. این شاخص بر اساس دادههای جستجو، منابع آموزشی، تعداد کتابها و مشارکت در انجمنهای مختلف، زبانهای برنامهنویسی را رتبه بندی میکند. از آنجا که این شاخص به طور مداوم تغییرات دنیای تکنولوژی و نیازهای صنعتی را منعکس میکند، میتواند ابزاری کارآمد برای برنامه نویسان و توسعه دهندگان باشد تا از ترند های جدید باخبر شوند و انتخابهای بهتری در مسیر شغلی خود داشته باشند.
در نوامبر 2025، شاهد تغییرات جالبی در رتبه بندی زبانها در شاخص تیوبی بودیم. زبانهای قدیمی تر مانند Python و C همچنان در صدر قرار دارند، اما زبانهای جدیدی نیز در حال رشد هستند و ممکن است در آینده نزدیک جایگاههای بهتری کسب کنند. این مقاله به بررسی آخرین تغییرات شاخص تیوبی و تحلیل دلایل این تحولات خواهد پرداخت تا به برنامهنویسان کمک کند انتخابهای هوشمندانهتری در زمینه زبانهای برنامهنویسی داشته باشند.
شاخص تیوبی چیست؟
شاخص تیوبی (TIOBE) یکی از برجسته ترین ابزارهای سنجش محبوبیت زبانهای برنامهنویسی در دنیای فناوری اطلاعات است. این شاخص بر اساس تجزیه و تحلیل دادههای متعدد از منابع مختلف، شامل موتورهای جستجو، پایگاههای داده کد، کتابهای آموزشی، و انجمنهای برنامهنویسی، زبانهای برنامهنویسی را رتبهبندی میکند. برخلاف بسیاری از دیگر شاخصها که ممکن است تنها بر اساس آمار خاصی مانند تعداد پروژههای GitHub یا کامیتها عمل کنند، شاخص تیوبی رویکردی جامعتر دارد و دادهها را از منابع مختلفی که نشاندهنده تعاملات جهانی برنامهنویسان با زبانهای مختلف است، استخراج میکند.
چرا شاخص تیوبی مهم است؟
شاخص تیوبی به دلیل پوشش وسیع و روش تجزیه و تحلیل معتبر خود، برای برنامهنویسان، توسعهدهندگان، و حتی کارفرمایان ابزار بسیار مفیدی است. از آنجایی که این شاخص محبوبیت زبانهای مختلف را بر اساس دادههای واقعی از فعالیتهای آنلاین، جستجوهای اینترنتی، و تعاملات کاربران ارزیابی میکند، به برنامهنویسان کمک میکند تا تصمیمات آگاهانهتری در انتخاب زبانهای مناسب برای یادگیری یا استفاده در پروژههایشان بگیرند. همچنین، شاخص تیوبی به کارفرمایان این امکان را میدهد که زبانهای پرطرفدار و با پتانسیل رشد را شناسایی کرده و نیروی کار خود را به گونهای آموزش دهند که با نیازهای آینده صنعت تطابق داشته باشد.
زبانهای برنامهنویسی برتر در نوامبر 2025
در نوامبر 2025، برخی زبانهای برنامهنویسی همچنان در صدر قرار دارند، در حالی که دیگر زبانها با رشد قابل توجهی در حال نزدیک شدن به بالای جدول هستند. در این بخش، به معرفی زبانهای برتر و دلایل برجسته بودن آنها خواهیم پرداخت. این تحلیل به برنامهنویسان کمک میکند تا بدانند کدام زبانها در حال حاضر محبوبترین هستند و چه عواملی باعث موفقیت این زبانها شده است.
| زبان برنامهنویسی | امتیاز (Rating) | تغییرات |
|---|---|---|
| Python | 23.37% | +0.52% |
| C | 9.68% | +0.67% |
| C++ | 8.95% | -1.69% |
| Java | 8.54% | -1.06% |
| C# | 7.65% | +2.67% |
| JavaScript | 3.42% | -0.29% |
| Visual Basic | 3.31% | +1.36% |
| Delphi/Object Pascal | 2.06% | +0.58% |
| Perl | 1.84% | +1.16% |
| SQL | 1.80% | -0.14% |
🥇Python در رتبه اول
زبان پایتون همچنان در صدر شاخص تیوبی قرار دارد و این امر به دلیل ویژگیهای متعددی است که این زبان را به یکی از پرطرفدارترین زبانهای دنیا تبدیل کرده است. Python به دلیل سادگی یادگیری، کتابخانههای قدرتمند، و جامعه بزرگ برنامهنویسان در دنیای توسعهدهندگان، محبوبیت فراوانی کسب کرده است. این زبان در حوزههایی چون دادهکاوی، یادگیری ماشین، هوش مصنوعی، و توسعه وب کاربرد زیادی دارد و همین گستردگی در کاربردها باعث میشود که همچنان در رتبه اول باقی بماند. در نوامبر 2025، پایتون بدون تغییر در جایگاه خود باقی مانده و به نظر میرسد که این روند برای سالهای آینده نیز ادامه خواهد داشت.
🥈C و Java همچنان در بالای جدول
زبانهای C و Java که در گذشته نقش کلیدی در دنیای برنامهنویسی داشتند، همچنان در رتبههای دوم و سوم قرار دارند. این زبانها به دلیل پایداری، کاربردهای گسترده، و پشتیبانی از سیستمهای پیچیده در صنایع مختلف استفاده میشوند. زبان C بهویژه در برنامهنویسی سیستم و نرمافزارهای embedded کاربرد فراوان دارد، در حالی که Java همچنان بهعنوان زبان اصلی برای توسعه اپلیکیشنهای وب و موبایل (خصوصاً اپلیکیشنهای اندروید) شناخته میشود. باوجود رشد زبانهای جدیدتر، این دو زبان به دلیل پایهگذاری عمیق در صنعت، جایگاه خود را در این رتبهها حفظ کردهاند.
📈زبانهای جدید و رشد آنها
در کنار زبانهای قدیمی، زبانهای جدیدتر نیز به سرعت در حال رشد هستند و در آینده نزدیک ممکن است جایگاههای بالاتری کسب کنند. یکی از این زبانها Rust است که بهدلیل ویژگیهایی مانند امنیت حافظه، کارایی بالا و رشد چشمگیر در جامعه توسعهدهندگان به سرعت محبوب شده است. Rust بهویژه در توسعه نرمافزارهای امن و سیستمهای پیچیده کاربرد دارد و به عنوان جایگزینی برای زبانهایی مانند C++ در نظر گرفته میشود. این زبان در شاخص تیوبی در حال صعود است و بهطور فزایندهای در پروژههای تکنولوژیک بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
Kotlin نیز زبان دیگری است که در حال جلب توجه ویژهای است. این زبان بهعنوان زبان رسمی توسعه اپلیکیشنهای اندروید توسط گوگل شناخته میشود و به دلیل ویژگیهای مدرن، سادگی و تطبیقپذیری با Java، رشد زیادی داشته است. Kotlin بهویژه برای توسعهدهندگانی که به دنبال یک زبان راحتتر و کارآمدتر برای کار با اندروید هستند، گزینهای جذاب است.
در مجموع، اگرچه زبانهای Python، C و Java همچنان در صدر باقی ماندهاند، زبانهای جدید مانند Rust و Kotlin به سرعت در حال کسب محبوبیت هستند و در آینده ممکن است به یکی از زبانهای اصلی دنیای برنامهنویسی تبدیل شوند.
تغییرات مهم در شاخص تیوبی نوامبر 2025
شاخص تیوبی نوامبر 2025 تغییرات قابل توجهی را در رتبهبندی زبانهای برنامهنویسی به نمایش گذاشت. این تغییرات، نه تنها بیانگر تکامل روندهای صنعت برنامهنویسی است، بلکه تأثیرات گستردهای بر انتخابهای برنامهنویسان و توسعهدهندگان در سراسر جهان دارد. در این بخش به بررسی مهمترین تغییرات در رتبهبندی زبانهای برنامهنویسی در نوامبر 2025 خواهیم پرداخت و خواهیم دید که کدام زبانها به رشد خود ادامه دادهاند و کدام یک با چالشهایی روبرو شدهاند.
روند تغییرات زبانهای برنامهنویسی در طول زمان
شاخص تیوبی روندهای جالبی را در طول سالها نشان داده است. بهطور کلی، زبانهای برنامهنویسی با توجه به تغییرات تکنولوژیک و نیازهای صنعت، دائما در حال تغییر رتبه هستند. برای مثال، زبان Python که چند سالی است در صدر قرار دارد، در نوامبر 2025 نیز بدون تغییر در رتبه اول باقی مانده است. این روند ثابت نشاندهنده رشد مستمر استفاده از Python در زمینههای متنوعی از جمله دادهکاوی، یادگیری ماشین، و توسعه وب است.
از سوی دیگر، زبانهایی مانند C و Java که به مدت طولانی در ردههای بالا قرار داشتند، همچنان جایگاه خود را حفظ کردهاند، اما در مقایسه با Python، رشد کمتری را تجربه کردهاند. این تغییرات به وضوح نشان میدهند که نیازهای صنعت به سوی زبانهایی متمایل شدهاند که قابلیتهای بیشتری برای پردازش دادهها و تحلیلهای پیچیده دارند.
مقایسه رتبهبندی زبانها در نوامبر 2025 با گذشته
مقایسه رتبهبندی زبانها در نوامبر 2025 با ماههای گذشته نشاندهنده تغییرات جزئی در موقعیت زبانها است. در این ماه، Python همچنان در رتبه اول قرار دارد و بهعنوان یکی از پرطرفدارترین زبانها در دنیای برنامهنویسی شناخته میشود. در عین حال، زبانهای C و Java که در گذشته رقابت شدیدی با هم داشتند، همچنان در رتبههای دوم و سوم قرار دارند، هرچند که در مقایسه با Python رشد کمتری را تجربه کردهاند.
زبانهای جدیدتری مانند Rust و Kotlin نیز به سرعت در حال رشد هستند. Rust بهویژه بهدلیل ویژگیهای منحصر بهفرد خود در زمینه امنیت حافظه و کارایی بالا، در حال جلب توجه برنامهنویسان است. در حالی که Kotlin، زبان رسمی توسعه اپلیکیشنهای اندروید توسط گوگل، به سرعت در حال کسب جایگاههای بهتر است و ممکن است در آینده نزدیک جایگاهی بالاتر از زبانهایی مانند C++ و C# پیدا کند.
در مجموع، تغییرات ماه نوامبر 2025 نشاندهنده تغییراتی در مسیر رشد و پیشرفت زبانهای مختلف است که نیازهای جدید دنیای فناوری اطلاعات را بازتاب میدهد.
پیشبینی آینده زبانهای برنامهنویسی
زبانهای برنامهنویسی همواره در حال تکامل هستند و پیشبینی میشود که زبانهایی مانند Rust و Kotlin در آینده رشد بیشتری داشته باشند. Rust به دلیل ویژگیهایی مانند امنیت حافظه و کارایی بالا، به سرعت در حال تبدیل شدن به یک زبان محبوب در پروژههای پیچیده و سیستمهای سطح پایین است. همچنین Kotlin به عنوان زبان رسمی توسعه اپلیکیشنهای اندروید، با ارائه امکانات مدرن و قابلیتهای بهینهسازی عملکرد، در حال جایگزینی زبانهای قدیمیتر مانند Java در پروژههای موبایلی است.
با این حال، زبانهای قدیمی مانند C و Java که در حال حاضر در رتبههای بالا قرار دارند، همچنان نقش مهمی در دنیای برنامهنویسی ایفا خواهند کرد. این زبانها به دلیل پایداری، کتابخانههای گسترده و جامعه بزرگ توسعهدهندگان، احتمالاً در آینده نیز جایگاه خود را حفظ خواهند کرد، اگرچه ممکن است ویژگیهای جدید و بهروزرسانیهای مدرنتری به آنها افزوده شود. در نهایت، آینده زبانهای برنامهنویسی به نیازهای صنعت و تحولات تکنولوژیک بستگی دارد و انتخاب زبانهای مناسب برای یادگیری به توسعهدهندگان کمک میکند تا خود را برای تغییرات آینده آماده کنند.
